Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2012

Carne Vale

Απρόσωπο και παγωμένο βράδυ Σαββάτου. Περπατώ στην οδό Ναβαρίνου. Τα κτίρια απόψε δεν μου χαμογελούν. Στέκονται βουβά, ανέκφραστα και ίσως κάπως αμήχανα. Επικρατεί μία αλλόκοτη ανησυχία στην καρδιά μου όσο και στην πόλη μου. Η ατμόσφαιρα μυρίζει στάχτη. Ένα τηλεφώνημα με αποσπά από τις σκέψεις μου. Ήταν η Μόνικα, με ειδοποιεί ότι λίγο πιο κάτω, στην

οδό Ακαδημίας, άρχισαν κάποιες αναταραχές και με τρεμάμενη φωνή με συμβουλεύει να είμαι προσεκτική. Ως αντιδραστικό πνεύμα, σκέφτηκα αμέσως να προσεγγίσω εκείνο το σημείο. Η θύμηση όμως του βαρυσήμαντου στόχου μου, με έκανε να αλλάξω γνώμη.
Συνέχισα την περιπλάνηση μου προς εύρεση λίγου οξυγόνου, ο οποίος ήταν και ο στόχος της βραδιάς. Η χαμένη από τα τσιγάρα ανάσα μου βρίσκεται πεσμένη σε ένα σκοτεινό δρομάκι, σκονισμένο και βρώμικο από τα αποτσίγαρα και τα υπολείμματα βενζίνης στο πεζούλι. Κάθε τόσο πηγαίνω εκεί αναζητώντας την. Και κάπως έτσι αναπνέω ξανά. Αθήνα και οξυγόνο; Οξύμωρο μεν,εφικτό δε. Βαδίζω πιο κάτω. Κάτι με τραβούσε να συνεχίσω.
Φτάνω στην οδό Λουκιανού. Μία μυρωδιά από βασιλικό και κανέλα μου γαργαλάει την μύτη. Η ανάσα μου βαθαίνει ακόμη περισσότερο. Μέσα από μία στοά, ξεπρόβαλαν πολύχρωμα λαμπιόνια. Κοντοστάθηκα. Ήταν μία μπουάτ. Μία μπουάτ με ισπανικό όνομα. Αναρωτήθηκα πώς γίνεται αυτό. Όπως και να ήταν το όνομα της, δεν είχε και πολύ σημασία. Πάντως ήταν πράγματι σαν ένα άψογα τετραγωνισμένο κουτάκι. Αποφασίζω να μπω για να ανακουφίσω βιαστικά την δίψα μου.
Ξάφνου, η ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα της οδού Ναυαρίνου αντικαθίσται από ένα φαντασμαγορικό ταξίδι πίσω στον χρόνο. Ο Σερ Τσαρλς Σπένσερ Τσάπλιν ο νεότερος στεκόταν στην άβολη γωνία του μαγαζιού. Είναι ο πρώτος που αντιλαμβάνεται την παρουσία μου. Με κοιτάει γεμάτος απορία και συνεχίζει να μιλάει με την γοητευτική παρουσία που βρισκόταν δίπλα του. Πριν προλάβω καλά καλά να συνέλθω από το σοκ, βλέπω την Νόρμα Τζην Μόρτενσεν( την γνωστή με το καλλιτεχνικό της όνομα Μέρυλιν Μονρόε), ανεξήγητα θελκτική, να χορεύει με τον Μάρλο Μπράντον ενώ γύρω τους διάφορες κινηματογραφικές φιγούρες καπνίζουν την πίπα τους και συζητούν χαμηλόφωνα. Ολοένα, μου ρίχνουν διευσδυτικές ματιές και στη συνέχεια επανέρχονται στη συζήτησή τους. Και εγώ αποσβολωμένη να στέκομαι γεμάτη απορία. Μήπως χρειαζόμουν ψυχολογική παρέμβαση; Ή κάτι θα μπορούσε να εξηγήσει όλο αυτό ανώδυνα;
Πράγματι, η λογική μου δεν με είχε εγκαταλείψει-ακόμη. Ήταν το βράδυ της μεγάλη αποκριάς. Τους βρήκε όλους χαρούμενους μες στα λαμπερά κουστούμια τους. Να υποδύονται τους πιο όμορφους ρόλους. Αχ αυτοί οι θεατρίνοι! Αποκριά. Καιρός να "πετάξεις" το παλιό αμαρτωλό παρελθόν σου και να κάνεις ένα νέο ξεκίνημα. Να γίνεις έστω και για μία βραδιά, όλα αυτά που ποτέ δεν ήσουν. Η μάσκα θα κρύψει την ασχήμια σου. Θα γεννηθεί ο καινούργιος εφήμερος εαυτός σου. Παρήγγειλα μία μπύρα στην ξανθιά καλοντυμένη σερβιτόρα ζητώντας της παράλληλα να μου δώσει ένα καπέλο και μία μάσκα. Μου ανταποκρίθηκε: "Βεβαίως". Μετά από λίγο, τα φόρεσα. Ήμουνα έτοιμη.

Πέμπτη 9 Φεβρουαρίου 2012

Περιμένοντας τον Γκοντό

Πέρασες μιά ζωή περιμένοντάς τον. Με τον ίδιο ζήλο και με την ίδια αφοσίωση που τον περίμεναν ο Βλαντιμίρ κι ο Εστραγκόν στο ομώνυμο έργο του Σάμουελ Μπέκετ(1948). "Και αν δεν έρθω σήμερα, θα έρθω αύριο..", μάταιη η αναμονή σου. Άφησες τις μέρες να σε προσπερνούν αθόρυβα. Και κάπως έτσι ξέπεσες στο παρασκήνιο της ίδιας σου της ζωής. Αφέθηκες σε μικροπρέπειες-αν και είχες από μικρός το βάπτισμα του ακέραιου. Και φτάνει η ώρα της συνειδησιακής σου κρίσης: Αποτίμηση του παρελθόντος. Πάντα σε γοήτευε το φαντασιακό. Πρωτόγνωρη η έλξη σου για ο,τι δεν άπτεται της άμεσης εμπειρίας σου,παρελθόν και μέλλον. Ξέχασες κάτι; Το παρόν σου; Aπόν.
Γυρνάς και πάλι πίσω. Σαν ταινία μικρού μήκους, όλη σου η ζωή ξεπροβάλλει μπρος στα μάτια σου. Η θύμιση μίας παραλίας στην οποία έχτιζες πύργους στην άμμο από μικρός,σε λυγίζει. Δακρύζεις. Οι πύργοι σου έπεφταν πάντα θύματα του βίαου ανέμου- κάπου κάπου λίγοι γλίτωναν. Δακρύζεις για ακόμα μία φορά. Ζούσες για τη στιγμή που θα έκανες βουτιά από τον βράχο εκείνης της παραλίας, ωστόσο, προτίμησες να παίζεις για μία ζωή στην ασφάλεια που σου προσέφεραν τα ρηχά νερά.
Μετά από λίγα χρόνια, γνωρίζεις για ένα σύντομο χρονικό διάστημα τον γκοντό. Οι στιγμές ευτυχίας που σου χάρισε, απειροελάχιστες. Ακολουθεί η εγκατάλειψη. Έφυγε έτσι απλά. Χωρίς αποχαιρετισμούς και δάκρυα. Παράδοξα και λίγο ανορθόδοξα, από τότε αποφάσισες να αφοσιωθείς σε αυτόν περιμένοντας την στιγμή που θα ξανάρθει. Και ο χρόνος συνεχίζει να κυλάει αργά και βασανιστικά μέχρι το σήμερα.
Δεν σε ξέρω. Από όσα μπορώ να καταλάβω είσαι τύπος ελαφροΐσκιωτος. Tόσα χρόνια σπατάλησες για έναν γκοντό. Και το χειρότερο; Φαίνεσαι διατεθειμένος να σπαταλήσεις άλλα τόσα. Δεν είμαι εγώ που θα σε κρίνω. Απλά σκεφτόμουν: "Και αν αυτός δεν έρθει ποτέ;"

Τετάρτη 8 Φεβρουαρίου 2012

9/1/2010

Γειτονιά εξαρχείων. 9:00 το πρωί. Ο ήλιος μου χαμογελούσε επιδεικτικά.

Το όνομα μου είναι Ελισσάβετ ή Ελισάβετ ή τέλοσπαντων όπως σας κάθεται καλύτερα στο οπτικό σας πεδίο.
Μεγάλωσα σε ένα περίχωρο της Αθήνας μακριά από την τρέλλα της πρωτεύουσας.
Δεν είχα βιώματα από το κέντρο ούτε και ήμουν θαμώνας κάποιου μπάρ της περιοχής.Οι επαφές μου μαζί του ήταν ελάχιστες σχεδόν ανύπαρκτες. Λογικό επακόλουθο: δεν είχα πάει ποτέ μου στα Εξάρχεια. Αφενός γιατί δεν ήξερα πώς να προσεγγίσω το μέρος αυτό και αφέτερου γιατί "φυσικά" τα Εξάρχεια ήταν "ο ομφαλός όλων των κακών" όπως συνήθιζαν να διατυμπανίζουν όλοι γύρω μου: από τα media μέχρι τη θεία μου την Ελένη-η οποία παρεπιπτόντως έχει φύγει από την Αθήνα και είναι μόνιμος κάτοικος Ιωαννίνων από το 1976. Άντε βγάλε νόημα.
Σήμερα, έχω την τύχη να περπατώ στα στενά σοκάκια των Εξαρχείων. Κάποιος παράξενος άνεμος με ξέβγαλε εδώ για καλή μου τύχη. Πάντα πίστευα στην Θεία Δίκη. Ήρθε λοιπόν η μέρα για την αποκατάσταση της τάξης των πραγμάτων. Καθώς περιπλανιόμουν δίχως σκοπό ξαφνικά συνέβη κάτι αξιομνημόνευτο. Τα κτίρια και τα μικρά μπαλκόνια των πολυκατοικιών άρχισαν να με χαιρετούν φιλικά. Ήταν τα πιό ανθρώπινα κτίρια που είχα δει ποτέ. Και όλα αυτά πού? Στα μέχρι τότε τερατώδη Εξάρχεια. Πού να τολμήσω να το πω στην θεία Ελένη. Θέμα πιθανοτήτων: δεν θα με πίστευε.
Προχώρησα λίγο παρακάτω. Συνάντησα μία πλατεία..μία παρέα έπαιζε μουσική. Μία φωτιά πλάι τους σιγόκαιγε-ήταν μάλλον αναμμένη από το προηγούμενο βράδυ. Τραγουδούσε το "imagine" των the beatles.. Μία συγκίνηση με συνεπήρε. Ταυτόχρονα και θυμός. Δύο από τις πιο τρομερές εμπειρίες της ζωής μου, τις έζησα στον "παρακμιακό" αυτόν τόπο.Κάποιο λάθος έχει γίνει,σκέφτηκα. Δεν μπορεί. Πού ήταν όλα αυτά που μου διατυμπάνιζαν τόσον καιρό?
Συμπέρασμα ένα: επικίνδυνη η γενίκευση.
Η τάση του να εκβιάζουμε ερμηνείες και να κατατάσσουμε κάποιον ή κάτι υπό την γενική ταμπέλα του "κακός", "επικίνδυνος", "παρακμιακός" είναι γνώρισμα άγνοιας. Ή τουλάχιστον ανωριμότητας.
Η αλήθεια είναι ότι από τότε τα Εξάρχεια και εγώ γίναμε αχώριστοι φίλοι. Μου έδειξαν όλα τους τα μυστικά. Σας ευχαριστώ πολύ λατρεμένα μου.

Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 2012

Ένας κόσμος διαφορετικός από τους άλλους

Από το ανθολογημένο απόσπασμα από την Αργώ του Γ. Θεοτοκά:
Διάλογος ανάμεσα στον Αλέξη και το Λίνο:
"Αλέξης:.. Τις μόνες στιγμές ευτυχίας που γνώρισα τις χρωστώ στα βιβλία".
"Λίνος: Παρηγοριέστε διαβάζοντας τη ζωή που δε ζείτε ή ζείτε γράφοντάς την. Μα ο μόνος σκοπός της ζωής είναι να τη ζει κανείς όσο μπορεί, όσο βαστά πιο δυνατά και πιο πλούσια"
Αν και πρόσφατα, τελικά τον ανακάλυψα. Ανακάλυψη ή Αποκάλυψη? Δεν μιλώ φυσικά για το τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης, ούτε έχω καμμία όρεξη να μιλήσω για τον θρίαμβο της Βασιλείας του Θεού ή τη συντέλεια του αιώνα. Μιλώ για μία ανακάλυψη με την οποία συνειδητοποίησα ό,τι τόσο καιρό αγνοούσα..Έναν κόσμο διαφορετικό από τους άλλους, πιο ανθρώπινο, άλλοτε πιο αισιόδοξο και άλλοτε πιο σκοτεινό. Στον κόσμο αυτό μπορούν όλα να συμβούν: να είσαι μία αλκοολική παύλα junkie φοιτήτρια στο Νιού Τζέρσυ με μόνο βραχυπρόθεσμο στόχο της φοιτητικής της ζωής το λεγόμενο "sex,drugs and rock n' roll",να μετενσαρκωθείς σε Αλίκη στην Χώρα των θαυμάτων, να γίνεις ψαράς στις όχθες του Νείλου, να σκαρφαλώσεις στην πιο ψηλή κορυφή των Ιμαλαΐων. Να κάνεις τον γύρο του κόσμου σε 80 ημέρες άμα λάχει! Με λίγα λόγια, στον κόσμο αυτό μπορείς να γίνεις ό,τι θέλεις χωρίς κανένα τίμημα. Δελεαστικό? Και τώρα μία μικρή παρένθεση πριν συνεχίσω επί της αποκαλύψεως.
Θα ήθελα πολύ να βρισκόμουν μπροστά την ώρα που γινόταν αυτός ο διάλογος μεταξύ του Αλέξη και του Λίνου. Είμαι πολύ περίεργη να δώ πού κατέληξαν!Ας έχει..Προς το παρόν θα περιοριστώ στις επόμενες γραμμές, και πολύ μου είναι. Δεν μου αρέσουν τα υποκατάστατα γενικά στη ζωή μου. Ούτε και η λογοτεχνία είναι ένα από αυτά. Τουλάχιστον έτσι θέλω να πιστεύω. Το μεγάλο δώρο που μου χάρισε είναι ο ίδιος μου ο εαυτός. Ανακαλύπτω τη πραγματική μου ζωή μέσα από αυτήν. Ποιά είμαι και πού βαδίζω. Τί πραγματικά θέλω. Τώρα πλέον ξέρω...
Το αν ζω γράφοντάς την είναι άλλο θέμα. Η απάντηση βρίσκεται στο ρητό των αγαπημένων μου Λατίνων "Scripta manent". Αν το καλοσκεφτείς, όντως τα γραπτά είναι αυτά που μένουν. Έχω μετανοιώσει πολλές φορές για εμπειρίες βιωμένες αλλά όχι καταγεγραμένες κάπου. Αυτές τώρα έχουν ξεχαστεί. Αν όχι ολόκληρες, οι λεπτές αποχρώσεις τους οι οποίες και τις έκαναν ξεχωριστές, σίγουρα ανήκουν πλέον στη λησμονιά. Τί κρίμα.
Δεν έχω το χάρισμα του δαιμόνιου χειριστή του λόγου, ούτε και αποβλέπω στην πειθώ με όλα τα παραπάνω. Παραθέτω απλά τους προβληματισμούς μου για αυτού του είδους την τέχνη,την τέχνη του λόγου, η οποία κάθε φορά με συγκινεί. Και για να μην αφήσω ό,τι άρχισα, ο κόσμος αυτός είναι έτοιμος να αποκαλυφθεί και μπροστά σας. Βρίσκεται σε ένα παλιό βιβλιαράκι στο δεύτερο ράφι της βιβλιοθήκης μετά τον τόμο της Εγκυκλοπαίδειας με το γράμμα Ε. Είστε έτοιμοι?

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2012

''Διασταύρωση χωρίς φανάρια''

Αυτή τη φράση είδα γραμμένη σε έναν τοίχο της φιλοσοφικής σχολής Αθηνών, με το που βγήκα από την αίθουσα που έδινα εξετάσεις σήμερα. Δεν μπόρεσα να συγκρατήσω τον ενθουσιασμό μου-μιάς και το μάθημα υπό εξέταση διαπραγματευόταν το θέμα της ερμηνευτικής πολλαπλότητας των λογοτεχνικών κειμένων και τις ποικίλες προσλήψεις του αναγνώστη όταν αλληλενεργεί με το κειμενικό σύμπαν.
Διασταύρωση χωρίς φανάρια λοιπόν. Αστραπιαία, αιφνίδια, πολλά μου πέρασαν από το μυαλό. Αρχικά σκέφτηκα μία διασταύρωση στην οποία προσπάθησε πολύ η Ελλάδα να φθάσει. Με κόπο και ιδρώτα, τελικά την προσέγγισε. Εκεί λοιπόν μπορεί να τοποθετηθεί ο χρόνος της σημερινής μας αφήγησης: στην σημερινή διασταύρωση της Ελλάδας, η οποία οφείλει στον λαό της να περάσει πάσει θυσία απέναντι. Ή μήπως όχι? Υποδυόμενο έναν ρόλο που δεν του ταιριάζει ο ελληνικός λαός προσδιορίζεται εδώ και τουλάχιστον μία δεκαετία από το "έχειν" και όχι το "ειναι". Ταυτότητα σημαίνει επιλογή:επιλέγω να τοποθετηθώ σε μείζονα θέματα ζωής. Και ο ελληνικός λαός όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, στερούνταν(και συνεχίζει να στερείται) από ταυτότητα. Γι'αυτό, ίσως χρειαστεί οι Έλληνες να βγούν λίγο έξω από το όχημα και να αρχίσουν το σπρώξιμο του οχήματος, μπάς και η Ελλαδίτσα καταφέρει τελικά να διασχίσει αυτή την διασταύρωση χωρίς φανάρια. Η δύναμη για να μετακινήσει το όχημα, βρίσκεται στην συλλογική δράση, η οποία φυσικά θα έχει νόημα μόνον αφού πρώτα προσδιοριστεί η ατομική συνείδηση του καθενός. Το πρώτο βήμα? Έχει το όνομα "Αυτοκριτική" και το δεύτερο? Ας αρχίσει ο καθένας μας να κάνει ΣΩΣΤΑ αυτό που έχει αναλάβει: ο δάσκαλος να είναι καλός δάσκαλος, ο υπάλληλος να είναι ευγενικός και χαμογελαστός, οι γιατροί να μην φοροδιαφεύγουν, οι φοιτητές να πάψουν να στηρίζονται στο ρητό "τα πτυχία copies κτώνται" και οι ταξιτζήδες να βάζουν σε λειτουργία το ταξίμετρο σε κάθε κουρσά.Δυστυχώς, δεν γνωρίζω πολλά από πολιτική, ωστόσο, βιώνω το αποτέλεσμα της στο πετσί μου.
Διασταύρωση χωρίς φανάρια..η εικόνα ενός έρωτα. Ένας έρωτας ισούται με έναν μικρό θάνατο ή έστω μία αναβίωση της ζωής: ξαναγεννιέσαι, αυτοπροσδιορίζεσαι και στο τέλος μαραίνεσαι και φτου και από την αρχή. Στην περίπτωση αυτή, αξίζει όχι τόσο η ίδια η διάσχιση της διασταύρωσης όσο το να μπορέσεις να φτάσεις εώς εκεί. Τυχεροί όσοι αγαπούν. Δεν ξέρω αν γίνομαι κατανοήτη..
Όπως και να έχει, έτσι απλά μία διασταύρωση χωρίς φανάρια μπορεί να κάνει την ημέρα σου ξεχωριστή. Το ίδιο και η ερμηνευτική πολλαπλότητα όλων των πραγμάτων. Στο σημείο αυτό βρίσκεται το μυστικό. Δές και εσύ τα πράγματα από διαφορετική οπτική. Έχε φαντασία, αξίζει!